Veteriner hekimimiz hiçbir zaman hasta hayvanı görmeden hayvan sahibinin bilgileri doğrultusunda hastalıkla ilgili bir kanaata varmaz ve tedavi uygulamaz.
Hasta hayvanı muayene eden veteriner hekimimiz muayeneye başlarken başarılı olacağına inanır. Anemnez alırken bir taraftan hangi muayene yöntemlerini uygulayacağına karar verir. İhtiyaç durumunda hastalıkla ilgili bilgilerini yenilemekte ve uygulayacağı tedavi seçeneklerini tam belirlemek için konuyla ilgili kaynaklara başvurmaktan çekinmemektedir. Veteriner hekim kendi bilgi ve deneyimini aşan hastalıklarda konunun uzmanı ya da uzmanları ile temas kurar ya da hasta hayvanı uzmanına emanet eder.
Hayvanların bütün sistemleri muayene edilmelidir. Hasta hayvanı muayene eden veteriner hekimimiz pek çok muayene yöntemlerine başvurur. Bu muayene yöntemleri; asıl muayene yöntemleri ve yardımcı muayene yöntemleridir.
Asıl muayene yöntemlerinde veteriner hekimimiz, görme, işitme, koklama ve dokunma gibi duyularını kullanır. Bunlar:
- Görerek muayene (İnspeksiyon)
- El ile muayene (Palpasyon)
- Vurarak muayene (Perküsyon)
- Dinleyerek muayene (Oskultasyon)
- Kokunun değerlendirilmesi ile muayene
- Ölçme ile muayene
- Vücut ısısının değerlendirilmesi
- Sondalama ile muayenelerdir.
Yardımcı muayene yöntemleri ise, asıl muayene yöntemleri ile tanının tam konulamadığı durumlarda, özel muayene yöntemlerinden yararlanılarak kesin tanıya yardımcı olan muayene yöntemleridir. Bunlar:
- Görüntüleme ile muayene;
- Radyolojik muayene (direkt- endirekt)
- Ultrasonografik muayene
- Endoskopik muayene
- Tomogrofik muayene
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (EMAR)
- Histopatolojik muayene
- Mikrobiyolojik muayene
- Biyokimyasal muayene
- Parazitolojik muayene
- Fizyolojik muayenelerdir.
Asıl ve yardımcı muayeneler ile kesin tanı konulamadığı bazı durumlarda tanı için bazı operasyonlar yapılırki; bunlara “Diagnostik operasyonlar” adı verilir. Bunlar ;
- Diagnostik enjeksiyonlar,
- Diagnostik punksiyonlar
- Diagnostik laparotomi (celiotomie) lerdir.